Lichttherapie is een manier om een seizoensgebonden affectieve stoornis en verschillende andere condities, waaronder slapeloosheid, te behandelen met behulp van blootstelling aan kunstmatig licht.
Seizoensgebonden affectieve stoornis, Engels: seasonal affective disorder (SAD) of phototherapy, is een soort depressie die tijdens een bepaald jaargetijde voorkomen.
SAD komt het vaakst voor tijdens de herfst en de winter waardoor het in de volksmond ook wel ‘winterdepressie’ wordt genoemd maar er zijn ook mensen die last hebben van juist zomerdepressie.
Tijdens een lichttherapie behandeling zit of werk je in de buurt van een speciale lamp met bijzonder fel licht. Dit bootst het natuurlijke zonlicht na.
Lichttherapie beïnvloedt bepaalde chemicaliën in je hersenen die gelinkt kunnen worden aan je gemoedstoestand en slaap en kan je seizoensgebonden affectieve stoornis verlichten.
Daarnaast kan een lichttherapie lamp, ook wel daglichtlamp genoemd, helpen bij andere soorten depressies, slaapstoornissen en andere medische problemen.
Wanneer wordt lichttherapie ingezet?
Lichttherapie wordt ingezet om een aantal verschillende (medische) problemen te behandelen, zoals:
- SAD
- Andere soorten depressies
- Jetlag
- Slaapstoornissen
- Dementie
Overigens is de lichttherapie die gebruikt wordt om huidproblemen, zoals psoriasis, te behandelen een ander soort therapie dan de lichttherapie die gebruikt wordt bij bovenstaande condities.
Lichttherapie voor huidproblemen maakt gebruik van een lamp die ultraviolet licht (UV) gebruikt en deze wordt er bij bovenstaande problemen uit gefilterd omdat het je ogen en huid kan beschadigen.
Risico’s van lichttherapie
Hoewel lichttherapie over het algemeen genomen een bijzonder veilige behandeling is zijn er toch een aantal (kleine) risico’s waar je op moet letten:
- Vermoeide ogen
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Geïrriteerdheid
Deze mogelijke bijwerkingen verdwijnen meestal uit zichzelf binnen een aantal dagen na aanvang van de lichttherapie.
Daarnaast kun je de bijwerkingen verminderen door de duur van de behandeling aan te passen, verder van je daglichtlamp af te gaan zitten, korte pauzes inlassen tijdens lange sessies en het tijdstip waarop je de behandeling volgt te veranderen.
Het is daarom ook altijd aan te raden je huisarts te raadplegen wanneer je erover denkt lichttherapie te volgen of een daglichtlamp aan te schaffen.
Dit is met name belangrijk als je een gevoelige huid hebt, je een oogaandoening hebt of wanneer je medicijnen gebruikt die je meer gevoelig voor zonlicht maken.
Ultraviolet licht
Daglichtlampen zijn ontworpen om ultraviolet licht (UV) te filteren echter niet alle lampen zijn in staat alle UV stralen eruit te halen.
UV licht kan de huid en je ogen beschadigen en het is daarom belangrijk een lamp te kiezen die zo weinig mogelijk UV licht uitstraalt.
Het is hierbij belangrijk om op te merken dat een zonnebank geen alternatief is voor een daglichtlamp.
Hoewel sommige mensen wel beweren dat een zonnebank de symptomen van een seizoensgebonden affectieve stoornis kan verlichten is dit nooit wetenschappelijk bewezen.
Beginnen met lichttherapie
Gebruikelijk beginnen mensen met seizoensgebonden affectieve stoornis hun lichttherapie behandeling in het begin van de herfst wanneer de dagen korter worden, de temperatuur daalt en het weer meer gaat regenen.
De behandeling duurt meestal de gehele winter tot de lente weer aanbreekt en er weer meer zonlicht is om in een betere stemming te komen.
Als je namelijk lijdt aan een winterdepressie dan zijn de symptomen het hevigst wanneer het buiten bewolkt en regenachtig is.
Tijdens lichttherapie zit of werk je naast een daglichtlamp en om de behandeling effect te laten hebben moet je het licht indirect met je ogen op kunnen nemen.
Je zult niet hetzelfde effect bereiken door simpelweg je huid bloot te stellen aan het licht.
Hoewel je je ogen open moet houden is het belangrijk dat je niet direct in het licht kijkt omdat dit felle licht je ogen kunnen beschadigen.
Lichttherapie vergt veel tijd en continuïteit en het is daarom handig op je tafel of in je kantoor te zetten zodat je rustig kunt werken of ontspannen tijdens een behandeling.
Het is wel belangrijk dat je je aan de geplande behandelingen en behandelingsduur houdt en niet langer in het licht gaat zitten dan gepland.
Conclusie
Lichttherapie is waarschijnlijk niet dé oplossing voor seizoensgebonden affectieve stoornis, andere soorten depressie of andere medische condities.
Het kan wél de vervelende symptomen verzachten, je meer energie geven en je overall beter laten voelen over jezelf en je leven.
Daarnaast kan het je helpen bij het herstellen van je biologische klok en het verkrijgen van een gezonder slaap- waakritme.
Meestal heeft lichttherapie al binnen een paar dagen tot ongeveer 2 weken effect en helpt het je beter te voelen.
Tips en tricks
Om het beste resultaat te halen uit je lichttherapie behandeling heb ik tot slot nog een aantal tips en tricks voor je verzameld:
- Koop of huur een goede daglichtlamp van een gerenommeerd merk.
- Wees consistent en houd je aan een vast schema om er zeker van te zijn dat je na verloop van tijd verbetering zult merken.
- Houd de tijd goed bij, wees erg stipt en zorg ervoor dat je je goed aan de afgesproken tijdstippen houdt.
- … wanneer lichttherapie alleen niet werkt dan doe je er goed aan je huisarts te raadplegen en wellicht ook andere behandelingen te gaan volgen.