Dat slaapgebrek kan leiden tot allerlei verschillende fysieke en geestelijke problemen weet je waarschijnlijk wel maar wist je dat vroeger (misschien tegenwoordig nog steeds?) slaaponthouding doelbewust werd ingezet om mensen te martelen?
Zo probeerden Noord-Koreanen tijdens de Koreaanse Oorlog Amerikaanse krijgsgevangenen te hersenspoelen met slaaponthouding en gebruikte en experimenteerde de CIA ermee om mensen precies te laten doen en denken wat zij wilden.
Hersenspoelen door slaaponthouding
Tegenwoordig is het idee van ‘hersenspoelen’ veelal verdwenen in films en boeken, hoewel sommige mensen denken dat het nog steeds gebruikt wordt in de reclamewereld maar dat is een volledig ander verhaal.
Maar ook verschillende sektes maken dankbaar gebruik van slaaponthouding om hun boodschap diep in het geheugen van leden te griffen.
Zo worden nieuwe leden vaak gedwongen om aan nachtelijke activiteiten deel te nemen om een sterke boodschap over te dragen.
Hoewel deze tactiek vaak gebruikt wordt door verschillende groeperingen en op verschillende manieren is er geen eenduidig wetenschappelijk bewijs voor te vinden dat het daadwerkelijk werkt.
Er bestaan twee verschillende soorten slaapgebrek, namelijk: volledig en gedeeltelijk.
Volledig slaapgebrek komt eigenlijk alleen voor tijdens noodsituaties waarin je eenvoudig niet de tijd of gelegenheid hebt om te slapen.
Daarnaast kan ook bij onregelmatige werktijden en het werken van veel nachtdiensten een verstoord slaapschema ontstaan waardoor slaaptekort kan optreden.
Martelen door slaaponthouding
Echter een meer lugubere vorm van volledig slaapgebrek is wanneer dit door een ander wordt bepaald in de vorm van marteling of bijvoorbeeld tijdens een ondervraging.
Toch is er eigenlijk vrij weinig bekend over volledige slaaponthouding en welk effect dit heeft.
Het is wél bewezen dat slaaponthouding ertoe kan leiden dat je herinneringen vervagen/veranderen maar het is niet bewezen dat je ook daadwerkelijk iemand kunt hersenspoelen en er van buitenaf voor kunt zorgen dat herinneringen bij een ander veranderen.
Je geheugen is niet erg betrouwbaar, het is namelijk geen videorecorder en herinneringen kunnen dus snel veranderen of een andere wending krijgen.
Zo zijn ook ooggetuigen veelal bijzonder onbetrouwbaar omdat hun herinnering wordt gevormd door omstandigheden, emoties en algehele kijk op de wereld.
Daarnaast hebben psychologen ontdekt dat verdachten vaal valse verklaringen afleggen omdat ze ‘verkeerde’ delen van de echte herinnering aan elkaar knopen en suggestieve vragen tijdens de ondervraging.
Ernstig slaaptekort beïnvloedt vooral je cognitieve vaardigheden die voornamelijk bestuurd worden door de prefrontale cortex in je hersenen.
Liegen is moeilijker met ernstig slaapgebrek
Rechercheurs weten dit inmiddels ook en zij weten ook dat het lastiger is om (goed) te liegen wanneer je slaapgebrek hebt en stellen daarom vaak hun ondervragingen uit tot een later tijdstip.
Hoeveel slaaponthouding toegepast wordt is in de meeste gevallen uiteraard geheim en zal ook per land en per regime verschillend zijn, daarnaast wordt het ook nooit publiekelijk openbaar gemaakt.
Bovendien is het volgens de internationale wetgeving verboden om een verdachte gedurende lange tijd de slaap te onthouden en wordt dit zelfs gezien als martelen.
Dit betekent zoals gezegd uiteraard niet dat het niet gebeurt en dat er geen landen zijn op deze wereld die de internationale regels niet zo nauw nemen.