Slapen, we doen het al zo lang als we bestaan. Maar wist je dat onze slaapgewoontes door de eeuwen heen flink zijn veranderd?
Of ben je gewoon nieuwsgierig hoe mensen vroeger sliepen?
Sliepen zij bijvoorbeeld veel langer omdat de gloeilamp nog niet uitgevonden was of omdat ze geen drukke baan hadden?
We leven tegenwoordig vooral in de veronderstelling dat mensen vroeger veel meer sliepen dan we tegenwoordig kunnen met onze hectische levens.
Dit blijkt echter niet helemaal waar te zijn en uit nieuw onderzoek blijkt nu dat onze voorouders gemiddeld ook ongeveer 7 à 8 uren sliepen per nacht.
Inhoud
HOE LANG SLIEPEN ONZE VOOROUDERS?
Onze voorouders sliepen helemaal niet veel langer dan we vandaag de dag doen, wellicht zelfs minder, blijkt uit recent onderzoek.
Wetenschappers van de universiteit van Los Angeles, Californië (UCLA) bestudeerden de slaapgewoontes van verschillende bevolkingsgroepen die een soortgelijk leven leiden als onze prehistorische voorouders.
Zij blijven ongeveer nog drieënhalf uur op na zonsondergang en slapen gemiddeld ongeveer 6,5 uur per nacht en doen zelden tot nooit een middagdutje of powernap.
Tijdens dit onderzoek volgenden ze de slaappatronen van de volgende inheemse stammen:
- Hadza, Tanzania
- San, Namibië
- Tsimane, Bolivia
Tegen hun verwachtingen in ontdekten ze dat deze mensen met een vergelijkbare levensstijl als onze prehistorische voorvaders minder dan 7 uren slapen per nacht.
VROEGER SLIEPEN MENSEN MINDER DAN 7 UUR PER NACHT
Ook zij komen gemiddeld slechts tot ongeveer 6,5 uur per nacht en dit is zelfs minder dan het hedendaagse gemiddelde in Europa en Nederland in het bijzonder.
Onderzoeksleider Jerome Siegel begon in 2013 aan dit onderzoek en bestudeerde het slaap- waakritme, blootstelling aan daglicht, lichaamstemperatuur en omgevingstemperatuur.
De grootste verrassing was voor hem echter dat de slaappatronen van deze inheemse stammen niet voor een slechtere gezondheid zorgden bij deze mensen.
Zo bevonden zich in deze bevolkingsgroepen minder mensen met overgewicht, een gezonde bloeddruk en minder gevallen van atheromatose dan mensen uit geïndustrialiseerde landen.
Daarnaast was hun gemiddelde fysieke gezondheid simpelweg beter dan die van ons.
Bovendien is slapeloosheid (insomnie) zo zeldzaam, of eigenlijk niet voorkomend, bij deze stammen dat ze er in hun taal niet eens een woord voor hebben.
De slaaptemperatuur speelt hierin waarschijnlijk de grootste rol en deze werkt wellicht als een natuurlijk slaapmiddel.
>> Heb jij overigens wèl last van slapeloosheid dan wil ik je de 7-Stappen online slaaptraining aanraden om je slaapproblemen op een natuurlijke manier op te lossen!
HOE SLIEPEN MENSEN VROEGER?
Temperatuur speelt een grote rol in hoe mensen vroeger sliepen en blijkt een belangrijke graadmeter voor het afstemmen van de biologische klok.
Deze mensen slapen namelijk gedurende de nacht wanneer de temperatuur steeds verder zakt en worden wakker wanneer de temperatuur zijn laagste punt bereikt.
Dit natuurlijke slaappatroon zorgt ervoor dat ze elke dag rond hetzelfde tijdstip ontwaken en dus een bijzonder constant slaap- waakritme hebben.
Laat het vaststellen van een vaste bedtijd en een vast tijdstip van opstaan nou net één van de belangrijkste slaaptips zijn die slaapexperts je geven wanneer je te maken hebt met slaapproblemen.
Deze stammen vertrouwen nog echt op de natuur en het beschikbare daglicht om hun slaap- waakritme op af te stemmen, eigenlijk zoals je biologische klok bedoeld is! (Tom v/d Petten, slaapexpert)
Daarnaast stelden de mensen uit alle drie onderzochte stammen zich ’s ochtends het meeste bloot aan daglicht waaruit blijkt dat dit de belangrijkste rol speelt in het reguleren van de gemoedstoestand en biologische klok.
Hiermee wordt voorgoed de veronderstelling onderuit gehaald dat men vroeger 10 uur of meer per nacht sliep omdat ze niet de afleidingen en het kunstmatige licht hadden wat we in onze hedendaagse maatschappij wel hebben.
Bovendien blijkt uit dit onderzoek dat hoe lang je slaapt niet per se het belangrijkste is maar dat een vast slaapritme en hoe je je overdag gedraagt veel belangrijker is.
9 VREEMDE SLAAPGEWOONTES DOOR DE EEUWEN HEEN
Ok, dit is hoe onze prehistorische voorouders sliepen, toch zijn er door de eeuwen heen grote veranderingen in de slaapgewoontes van mensen.
Hieronder ga ik 9 vreemde slaapgewoontes uit vroegere jaren met je doornemen:
#1: Je blaas als natuurlijke wekker
Hoewel de meeste mensen tegenwoordig willen voorkomen dat ze midden in de nacht wakker worden omdat ze moeten plassen was dit vroeger juist de bedoeling.
Ze wisten precies hoeveel water ze moesten drinken om op het juiste tijdstip wakker te worden waardoor hun blaas dus letterlijk fungeerde als een natuurlijke wekker.
#2: Zittend slapen
Vanaf de Middeleeuwen tot het begin van de 17e eeuw sliepen mensen zittend omdat ze bang waren dat ze anders zouden sterven.
Dit deden ze vooral omdat ze dachten dat als je liggend zou slapen al het bloed naar je hoofd zou lopen en je dit niet zou overleven.
Bovendien waren de mensen toendertijd veel kleiner dan de gemiddelde Nederlander van vandaag de dag.
Zittend slapen is overigens niet gezond en zeker niet aan te raden omdat er dan veel kracht op je kont rust en ook je nekwervels een verkeerde houding aannemen.
#3: Slapen in de bedstee
Omdat men tijdens de Middeleeuwen veelal zittend sliep waren de slaapverblijven bijzonder klein.
Deze kleine kasten met houten deuren, die vooral in boerderijen tegenkwam, waren net groot genoeg om zittend te kunnen slapen.
#4: Slaap opsplitsen
Tijdens de 15e en 16e eeuw sliepen mensen niet een gehele nacht aaneengesloten.
Ze gingen bijvoorbeeld bij zonsondergang slapen om vervolgens 3 à 4 uur later weer wakker te worden.
Dan bleven ze 2 – 3 uren wakker om bijvoorbeeld te lezen, bidden, zich voort te planten, dieren te verzorgen of zelfs om bij hun buren op bezoek te gaan.
Na deze wakkere uren sliepen ze weer verder tot zonsopkomst.
Deze alternatieve slaapschema’s, ook wel bifasisch of polyfasisch slapen genoemd, hebben de afgelopen jaren trouwens weer aan populariteit terug gewonnen.
#5: Met de hele familie in een bed slapen
Vroeger nam men de term “samen slapen” wel heel erg letterlijk, want tijdens de Middeleeuwen was het de normaalste zaak om met de hele familie samen in een bed te slapen.
Zo sliepen mensen vroeger soms met wel 15 personen in een bed.
Dit deed men in eerste instantie om warm te blijven maar ook omdat men simpelweg geen geld had voor een grotere slaapruimte of extra bedden.
#6: Naast slapen ook leven in bed
In de 18e en (begin) 19e eeuw was een mooi hemelbed alleen voor de rijken weggelegd en zij wilden hier dan ook mee pronken.
Zo ontvingen ze bezoek in bed, aten en dronken ze op hun bed en lieten ze hiermee zien dat ze bijzonder welgesteld waren.
De oude Grieken en Romeinen namen dit ver daarvoor nòg een stapje verder en plaatsten hun bedden in de woonkamer en spendeerden hier hun hele dag.
#7: Vroeger sliepen mensen op de grond
Onze voorouders kenden nog niet het slaapcomfort wat we tegenwoordig kennen en sliepen veelal op de grond of op het stro.
Ze bedekten zichzelf met dierenhuiden om warm te blijven.
Op de grond slapen wordt tegenwoordig overigens weer steeds vaker gedaan, vooral door mensen die de paleo lifestyle aanhangen.
#8: Een steen als hoofdkussen
In de oertijd hadden ze nog niet de comfortabele hoofdkussens zoals we die vandaag kennen, nee ongeveer 7000 vChr werden de eerste hoofdkussens gebeeldhouwd uit steen.
Dit deden ze om insecten en ongedierten bij hun hoofd weg te houden terwijl ze op de grond sliepen.
#9: Slapen in een boomhut
Om niet ten prooi te vallen aan roofdieren sliepen veel mensen in de oertijd in zelfgemaakte boomhutten.
Dit deden onze voorouders tot ze het vuur ontdekte en mogelijke roofdieren ook bij donker konden zien aankomen.
WAT KUNNEN WIJ VAN VROEGERE SLAAPGEWOONTES LEREN?
Wat wij kunnen leren van de slaapgewoontes van vroeger is dat we dankbaar moeten zijn dat wij in deze tijd leven.
Een tijd waarin we op een zacht en comfortabel bed kunnen slapen, ontspannen en van een goede nachtrust kunnen genieten, want vroeger was echt niet alles beter.
Heb jij nog verdere aanvullingen op dit artikel of ken jij vreemde of bizarre slaapgewoonten uit het meer recente verleden dan wil ik je verzoeken deze met ons te delen in de reacties hieronder!