Je zult het vast herkennen dat je vaak niet kunt slapen na een nachtdienst of erg slecht slaapt als je onregelmatig werkt terwijl je weet hoe belangrijk goed slapen is voor je gezondheid.
In dit artikel ga ik je een aantal handige slaaptips geven om beter te kunnen slapen na een nachtdienst maar ook wat de effecten van nachtdiensten zijn op je slaapkwaliteit.
Daarnaast ga ik dieper in op de circadiane ritme slaapstoornissen die voortkomen uit het werken in een ploegendienst en of overdag slapen echt zo slecht voor je is of dat het wel meevalt.
WAAROM MOETEN WE SLAPEN?
Vroeger geloofden we dat slapen een staat van onderbewustzijn was en dat er weinig tot niks gebeurt in je lichaam als je slaapt.
Tegenwoordig weten we dat er tijdens de slaap een aantal noodzakelijke processen plaatsvinden, waaronder het opschonen en het verbeteren van je geheugen.
Daarnaast zijn er, naast uitrusten en herstellen voor de volgende dag, een aantal fysieke voordelen van goede slaap.
Uit onderzoek is zelfs gebleken dat je tijdens de REM-slaap veel dingen opslaat die je die dag geleerd hebt.
In het bijzonder kun je jouw kwaliteiten om problemen op te lossen bijschaven door goed te slapen.
Maar hoe werkt ‘slapen’ nu precies? Hoe wordt het gereguleerd en belangrijker nog, hoe kan het verstoord worden?
CIRCADIANE RITME (BIOLOGISCHE KLOK)
Je lichaam heeft meerdere biologische klokken om verschillende lichaamsfuncties te reguleren en in goede banen te leiden.
Deze worden weer gecontroleerd door de hoofdklok, namelijk de nucleus suprachiasmaticus die je kunt vinden in de periventriculaire zone van de hypothalamus in je hersenen.
De nucleus suprachiasmaticus reguleert je slaap- waakritme (circadiane ritme) en werkt met een 24-uurs cyclus.
Dit ritme werkt van binnenuit je lichaam, maar kan wel beïnvloed worden door factoren buiten je lichaam, zoals (zon)licht en uiteraard je eigen slaappatroon.
Als het buiten donker is en je hebt er al een hele dag opzitten dan maakt je lichaam het slaaphormoon melatonine aan.
Melatonine is het lichaamseigen slaapmiddel en dit is ook waarom je makkelijker in slaap valt als het donker is.
Het ligt echter wel iets gecompliceerder dan dit, want als je vaak overdag moet slapen na een nachtdienst kan je biologische klok erg van slag raken.
Dit is precies de reden waarom veel mensen die werken in ploegendiensten werken ernstige slaapproblemen hebben.
SLAPEN NA EEN NACHTDIENST
Slapen na een nachtdienst kan erg moeilijk zijn en er is zelfs een slaapstoornis aan verbonden, namelijk de Shift Work Sleep Disorder (SWSD).
Deze slaapstoornis door het werken van nachtdiensten wordt gekenmerkt door buitensporige vermoeidheid tijdens de nacht als je moet werken en juist slapeloosheid als je overdag probeert te slapen.
Hoewel dit een natuurlijke reactie van je lichaam lijkt komt het (bijna) alleen voor bij mensen die ’s nachts werken en dus overdag moeten slapen.
Dus als je “gewoon” ’s nachts slaapt loopt je biologische klok bijna altijd gelijk, tenzij deze wordt verstoord door een jetlag of iets dergelijks.
Echter als je vooral nachtdiensten werkt en vele nachten achter elkaar wakker bent en overdag probeert te slapen raakt je biologische klok van slag.
Dit komt doordat je één van de meest natuurlijke basisfuncties van je lichaam probeert te veranderen waardoor je een erg onregelmatig circadiaans ritme krijgt.
Waar een jetlag simpel verholpen kan worden door weer terug te keren naar je normale slaappatroon in je eigen tijdzone ligt dit met je werkrooster iets gecompliceerder.
Dankzij onregelmatige diensten en veel nachtdiensten beland je in een soort chronische jetlag waar je moeilijk weer van afkomt.
EFFECTEN VAN OVERDAG SLAPEN
Recent schreef RTL Nieuws nog over het verband tussen nachtdiensten en verschillende aandoeningen en waarom je zo weinig mogelijk nachtdiensten zou moeten draaien.
Enkele van deze mogelijke aandoeningen zijn: hartaanvallen, geestelijke problemen en zelfs bepaalde soorten kanker.
Het gaat zelfs zo ver dat je meer kans loopt op bepaalde ziekten als je nachtdiensten werkt dan wanneer je lijdt aan insomnie.
Een ontregelde biologische klok kan ervoor zorgen dat je spijsvertering verslechtert en het verhogen van je bloedsuikerspiegel.
Zelfs afgezien van de vergrote kans op bepaalde ziekten kun je beter ’s nachts slapen omdat je overdag nooit zo goed zult slapen als ’s nachts door een verminderde productie van melatonine.
Vreemde slaaptijden beschadigt je DNA
Je DNA kan zelfs letterlijk beschadigen als je vreemde en ongebruikelijke slaaptijden hanteert.
Dit komt door het stofje 8-OHdG in je brein die bekend staat als een biomarker van schade aan het DNA en komt voor in je urine.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen die veel nachtdiensten draaien een kleinere hoeveelheid van dit stofje bij zich dragen en dit komt waarschijnlijk door een verminderde melatonine productie.
Dankzij het ontbreken van dit stofje kan je lichaam zich minder goed verweren tegen beschadigingen waardoor overdag slapen er dus voor kan zorgen dat je lichaam wordt beschadigd op moleculair niveau.
SLAAPTIPS VOOR NACHTWERKERS
Naast de gebruikelijke slaaptips, zoals een goede kamertemperatuur, donkere en geluidsdichte slaapkamer en het verbannen van je smartphone uit je slaapkamer, heb ik nog een aantal tips specifiek voor nachtwerkers.
- Leef gezond, ga dus regelmatig sporten en eet en drink gezonde dingen
- Het is het beste om een vast slaappatroon te ontwikkelen (hoewel dit moeilijk kan zijn voor mensen in ploegendiensten)
- Leer jezelf een goede slaaphouding aan (slapen op je linkerzij)
- Hang een bordje op de deur dat je ’s nachts hebt gewerkt en dat men niet mag aanbellen of kloppen
- Ga niet meteen bij thuiskomst slapen, maar gun jezelf eerst wat tijd om tot rust te komen en je lichaam te ontspannen zodat je op een natuurlijke manier in de slaapmodus komt
- Volg een vaste slaaproutine
- Drink niet te veel cafeïne tijdens je nachtdienst, vooral in de uren tegen het einde van je dienst
ZELF JE BIOLOGISCHE KLOK CONTROLEREN?
Wil jij leren hoe je je biologische klok kunt controleren en bijsturen? Dan wil ik je de Perfect Slapen in 7 Stappen methode van slaapexpert William van der Klaauw van harte aanraden.
Deze online slaaptraining richt zich namelijk vooral op het bijsturen van je biologische klok zodat je op een natuurlijke manier beter leert slapen na een nachtdienst.
Dit doe je o.a. door te leren hoe je op het juiste moment de juiste slaaphormonen aanmaakt en hoe je de natuurlijke schommelingen van je lichaamstemperatuur kunt controleren.
Niet-goed-geld-terug garantie (+ Kortingslink)
Wil jij dus binnen korte tijd leren hoe je beter kunt slapen als je onregelmatig werkt dan kun je Perfect Slapen in 7 Stappen nu downloaden via onze exclusieve kortingslink.
Je krijgt dan 50% korting op dit 120+ pagina’s tellend eBook en krijgt daarnaast nog een aantal gratis extra bonussen.
Je kunt deze slaaptraining overigens gratis proberen, want dankzij de 90 dagen niet-goed-geld-terug garantie krijg je gewoon je geld terug als je niet tevreden bent.
GA DIRECT NAAR DE GEHEIME KORTINGSPAGINA!
Ruim 7.500 tevreden cursisten gingen je al voor!