Ben jij ook zo benieuw hoe astronauten slapen en hoe zij kunnen slapen in de ruimte?
In dit artikel ga ik antwoord geven op al jouw prangende space-slaapvragen.
We weten inmiddels veel over hoe het menselijk lichaam zich gedraagt wanneer astronauten in de ruimte verblijven.
Zo verliezen ruimtevaarders spierkracht en worden hun botten lichter, net zoals ze doen wanneer mensen ouder worden.
Daarnaast heeft gewichtloosheid een grote invloed op je hart, bloedvaten en gezichtsvermogen.
Dit heeft allemaal te maken met het feit dat het menselijk lichaam veel problemen ondervindt bij het aanpassen aan microzwaartekracht, oftewel microgravity.
SLAPEN IN DE RUIMTE
Echter welk effect heeft een leven zonder zwaartekracht op je slaap?
Ons leven op aarde is geëvolueerd rond een 24-uurs cyclus van dag en nacht die uiteraard voortkomt uit het draaien van de aarde.
Van de kleinste organismen op aarde tot mensen, bijna alle levende wezens brengen een groot deel van hun tijd slapend door.
De noodzaak om te gaan slapen wordt bepaald door vermoeidheid en onze interne biologische klok die ons vertelt wanneer het juiste moment is om te gaan slapen.
Dit complexe proces wordt in goede banen geleid door o.a.:
- Dag / nacht
- Temperatuur
- Lichaamsgewicht
- Leeftijd
- Voeding
We gaan immers naar bed wanneer het donker is, we eten niets wanneer we willen slapen en onze lichaamstemperatuur daalt naar het minimum wanneer we van onze nachtrust genieten.
Check ook de onderstaande video waarin een astronaut in het ISS vertelt over hoe hij slaapt:
GEWICHTLOOSHEID IN DE RUIMTE
Dit wordt bij astronauten uiteraard verstoord tijdens een lange ruimtereis en de gewichtloosheid is hierin natuurlijk de grootste verandering.
Op bed gaan liggen slapen heeft geen enkele nut omdat je toch niet blijft liggen, want er is immers geen boven of onder in de ruimte.
Ze nemen overigens wel maatregelen om ervoor te zorgen dat ze niet blijven rondzweven terwijl je slaapt.
Zo binden ze zich gedeeltelijk vast in een slaapzak aan hun bed om goed te kunnen slapen in de ruimte.
Echter om goed te kunnen slapen moet je lichaamstemperatuur koel zijn en moet het bloed goed kunnen stromen door je hele lichaam.
Ook dit wordt sterk beïnvloed door het gebrek aan ergens op kunnen gaan liggen in de ruimte.
GEEN DAG- EN NACHTRITME IN SPACE
Een andere grote factor op dit gebied is de afwezigheid van een dag- en nachtritme in de ruimte.
Zo draaien astronauten in het ISS (International Space Station) in anderhalf uur rond de aarde waardoor de beleving van licht en donker een totaal andere ervaring is.
Licht is namelijk de belangrijkste factor waaraan je internet biologische klok zich vast kan klampen en voorkomt dat je lichaam op vreemde momenten het slaaphormoon melatonine gaat produceren.
Overmatige blootstelling, of het wegblijven, van (dag)licht zorgt ervoor dat onze biologische klok in de war raakt waardoor je slecht slaapt.
Dit effect is vergelijkbaar met bijvoorbeeld een jetlag, of slapen na een nachtdienst.
Daarnaast zijn ruimteschepen bijzonder luidruchtig waardoor slapen in deze herrie überhaupt geen pretje is.
Een goede ventilatie zijn hierbij erg belangrijks anders komen de astronauten zonder schone en frisse lucht wanneer er een wolk van uitgeademd kooldioxide rond hun vormt als ze slapen.
Toch is het geen geheim dat veel ruimtevaarders klagen over slaapproblemen tijdens hun verblijf in de sterren.
VEEL ASTRONAUTEN GEBRUIKEN SLAAPPILLEN
Ook is het geen geheim dat veel astronauten tijdens hun verblijf in het ISS slaappillen gebruiken om te kunnen slapen.
Het is ook wetenschappelijk bewezen door het meten van hersengolven en oogbewegingen dat je slaapkwaliteit in de ruimte vele malen lager ligt als hier op aarde.
Het is algemeen bekend dat je prestaties op alle gebieden minder worden als je slecht slaapt en dit blijkt ook bij astronauten het geval te zijn.
Astronauten lopen echter ook grote gezondheidsrisico’s door een verstoorde slaap in de ruimte, zoals en verzwakt immuunsysteem en grotere kans op ontstekingen.
Uiteraard zijn NASA en de Europese ruimtevaartorganisatie ESA druk aan het onderzoeken hoe ze het verblijf en de bijkomende nachtrust in de ruimte voor hun astronauten aangenamer kunnen maken.
Het is overigens interessant om te zien dat veel van de problemen die ruimtevaarders ervaren ook onderdeel van het natuurlijk ouder worden.
Hierdoor kunnen de onderzoeken ons wellicht ook inzicht geven in ‘ouder worden’ in het algemeen.
VOORDELEN VAN SLAPEN IN DE RUIMTE!?
Zijn er dan helemaal geen voordelen van slapen in de ruimte? Nou, astronauten snurken minder maar hier schieten hun echtgenoten op aarde even niks mee op.
Daarnaast hebben zij minder last van een verstoorde ademhaling en slaapapneu tijdens het slapen omdat de luchtwegen minder snel geblokkeerd raken vanwege de gewichtloosheid.
Eenmaal terug op aarde brengen astronauten tijdelijk meer tijd door in de REM-slaapfase, dit is de slaapfase waarin je droomt.